Kiedy nieletni odpowiada jak dorosły?

Co do zasady, w przypadku dopuszczenia się czynu karalnego przez osobę pomiędzy 13 a 17 rokiem życia, stosuje się przepisy ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich. Jest to swoiste prawo karne nieletnich. Od tej zasady istnieją jednak wyjątki. Na zasadach określonych Kodeksie postępowania karnego, a więc tak, jak osoba dorosła, odpowiada bowiem ten, kto popełnia czyn zabroniony po ukończeniu siedemnastego roku życia. Jednakże należy pamiętać, że w stosunku do sprawcy, który popełnił występek po ukończeniu siedemnastu lat, lecz przed ukończeniem lat osiemnastu, Sąd zamiast kary może zastosować środki wychowawcze, lecznicze albo poprawcze przewidziane dla nieletnich. Warunkiem jest, aby okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiały za takim właśnie rozwiązaniem.

Poza tym, kiedy nieletni odpowiada jak dorosły? Zaznaczyć trzeba, że za pewne kategorie przestępstw nieletni, po ukończeniu piętnastego roku życia, również może odpowiadać jak dorosły. Należą do nich takie czyny, jak:

• zamach na życie prezydenta,
• zabójstwo, jednak z wyjątkiem popełnionego w afekcie,
• spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu,
• sprowadzenie zdarzenia powszechnie niebezpiecznego,
• zawładnięcie statkiem morskim lub powietrznym,
• spowodowanie katastrofy w komunikacji,
• zgwałcenie,
• czynna napaść na funkcjonariusza publicznego,
• wzięcie zakładnika,
• rozbój.

Za powyższe czyny, nieletni będzie odpowiadał jak dorosły, jeżeli będą przemawiały okoliczności sprawy, stopień rozwoju sprawcy oraz jego właściwości i warunki osobiste, w  szczególności, jeżeli poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne – prawo karne nieletnich. Poza tym, orzeczona wobec niego kara nie może przekroczyć dwóch trzecich górnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego za przypisane sprawcy przestępstwo, Sąd może także zastosować w takim przypadku nadzwyczajne złagodzenie kary.