Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności – jak je uzyskać?

Kto oraz w jakiej sytuacji może uzyskać odroczenie wykonania kary?

Uprawomocnienie się wyroku sądu karnego, skazującego na bezwzględną karę pozbawienia wolności, nie zawsze musi oznaczać natychmiastowe skierowanie do zakładu karnego. Odłożenie w czasie pobytu w zakładzie karnym jest możliwe dzięki instytucji odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności, uregulowanej w Kodeksie karnym wykonawczym (art. 150 i art. 151) 

Warto wiedzieć także, że ustawodawca przewiduje również możliwość odroczenia wykonania kary ograniczenia wolności. Takiej opcji nie dopuszcza jednak w przypadku kary grzywny, dając skazanemu jedynie możliwość rozłożenia jej na raty. 

Ustawa różnicuje przypadki, kiedy sąd musi orzec o odroczeniu wykonania kary pozbawienia wolności, a kiedy jest to z jego strony jedynie fakultatywne.  

Sąd obligatoryjnie orzeka o odroczeniu wykonania kary pozbawienia wolności, gdy skazany cierpi na chorobę psychiczną lub inną ciężką chorobę uniemożliwiającą mu wykonanie tej kary. Decyzja Sądu o tym, czy w danym przypadku zaktualizowały się przesłanki do obligatoryjnego orzeczenia o odroczeniu wykonania kary pozbawienia wolności, powinna zapaść po przeprowadzeniu opinii biegłego lub biegłych. 

Jeśli chodzi natomiast o fakultatywne przesłanki odroczenia wykonania kary pozbawienia wolości, to sąd może odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności, jeżeli natychmiastowe wykonanie kary pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki. Przesłanki te mają zatem charakter ocenny, a pozytywne uwzględnienie wniosku każdorazowo zależeć będzie od konkretnych okoliczności danej sprawy. 

Poza tym Sąd może zastosować instytucję odroczenia kary pozbawienia wolności w wymiarze do roku, jeżeli liczba osadzonych w zakładach karnych lub aresztach śledczych przekracza w skali kraju ogólną pojemność tych zakładów. Zaznaczyć jednocześnie należy, że odroczenia na tej podstawie nie udziela się skazanym, którzy dopuścili się przestępstwa z zastosowaniem przemocy lub groźby jej użycia, skazanym w warunkach recydywy, a także skazanym za przestępstwa określone w art. 197–203 Kodeksu karnego, popełnione w związku z zaburzeniami preferencji seksualnych.

Ile trwa odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności? 

W przypadku obligatoryjnego odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności (choroba psychiczna lub inna ciężka choroba) – odroczenie trwa do ustania przyczyny uniemożliwiającej wykonywanie kary z powodów zdrowotnych. 

W sytuacjach fakultatywnego odroczenia wykonania kary – sąd może odroczyć karę pozbawienia wolności na okres do roku, a w stosunku do skazanej kobiety ciężarnej oraz osoby skazanej samotnie sprawującej opiekę nad dzieckiem – na okres do 3 lat po urodzeniu dziecka. Odroczenie może być udzielone kilkakrotnie, jednak jego łączny czas nie może przekroczyć powyżej wskazanych okresów. Odroczenie biegnie od dnia wydania pierwszego postanowienia w tym przedmiocie.

Warto w tym miejscu podkreślić, że w przypadku konieczności odbycia kary pozbawienia wolności orzeczonej w rozmiarze do 1,5 roku, skazany ma do wyboru możliwość ubiegania się o jej wykonanie w systemie dozoru elektronicznego.  Uzyskanie takiej zgody, wydaje się korzystniejsze dla skazanego, bo daje mu możliwość odbycia w całości orzeczonej wobec niego kary, podczas gdy odroczenie odwleka tylko w czasie jej wykonanie. O dozorze elektronicznym pisaliśmy w tym artykule. Zaznaczenia wymaga, że w aktualnie obowiązującym stanie prawnym, nie ma już możliwości ubiegania się o zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności po dwukrotnym uzyskaniu pozytywnej decyzji o odroczeniu jej wykonania (dawny art. 152 Kodeksu karnego wykonawczego).

Wniosek o odroczenie wykonania kary – wzór  

Wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności kieruje się do sądu, który wydał w I instancji wyrok skazujący.

Warto zadbać o formalne aspekty pisma, takie jak: data i miejsce jego sporządzenia, dane dotyczące osoby wnioskodawcy (imię, nazwisko, adres, adres e-mail oraz telefon), sygnatura sprawy, której dotyczy wniosek (np. II K 1234/21) oraz nazwa wniosku (Wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności). 

Następnie formułujemy treść wniosku (np. Działając w imieniu własnym, wnoszę o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności(…). W tym miejscu możemy zaproponować okres, na jaki odroczenie miałoby nastąpić (maksymalnie rok). 

Istotne jest to, że samo wniesienie wniosku o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności nie wstrzymuje automatycznie wykonania prawomocnego orzeczenia skazującego. Dlatego też, warto w piśmie zawrzeć wniosek o wstrzymanie wykonania kary,

Kolejnym etapem jest sporządzenie uzasadnienia wniosku, w treści którego powołujemy wszystkie argumenty, przemawiające za jego uwzględnieniem. Doboru argumentacji należy dokonać, kierując się ustawowymi przesłankami, o których mowa w art. 150 lub 151 Kodeksu karnego wykonawczego. Należy wyjaśnić w piśmie, dlaczego tak bardzo zależy nam na pozytywnym rozstrzygnięciu sądu i podać, jakie konsekwencje przyniesie jego nieuwzględnienie. Do wniosku warto dołączyć dowody, potwierdzające powołane w jego treści okoliczności. 

Wniosek należy opatrzyć własnoręcznym podpisem. Jeśli do pisma dołączamy załączniki, należy je wymienić. 

Wniosek o warunkowe umorzenie postępowania podlega opłacie w wysokości 80 zł. 

Dobrze wiedzieć, że orzekanie o odroczeniu wykonania kary jest możliwe do momentu rozpoczęcia wykonania kary. Oznacza to, że w przypadku, gdy skazany złożył wniosek w tym przedmiocie do sądu, lecz ten nie zdążył go rozpoznać przed tym jak wnioskodawcę doprowadzono do zakładu karnego, jego wniosek zostanie przekazany do sądu penitencjarnego i potraktowany jako wniosek o przerwę w wykonaniu kary. Z tego względu, ze złożeniem wniosku o odroczenie wykonanie kary nie należy zwlekać. Najlepiej uczynić to zaraz po uprawomocnieniu się wyroku skazującego. Zwłoka w tym zakresie może całkowicie przekreślić szanse na odsunięcie w czasie pobytu w zakładzie karnym. 

Jeśli zastanawiasz się, czy Twój przypadek kwalifikuje się do tego, aby ubiegać się o odroczenie wykonania kary lub potrzebujesz pomocy w złożeniu i obronie wniosku o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności, warto zasięgnąć pomocy adwokata od spraw karnych z Wrocławia. 

Zachęcamy także do bliższego zapoznania się z ofertą Kancelarii w zakresie spraw karnych.

Jeśli Ty lub osoba Ci bliska, potrzebujecie pomocy w kategorii: sprawy karne Wrocław i okolice, zapraszamy do kontaktu z adwokatem.