Czym jest masa spadkowa?

Śmierć bliskiej osoby wiąże się z koniecznością nie tylko zorganizowania odpowiedniego pogrzebu oraz czasem żałoby, ale także dopełnienia formalności związanych ze spadkiem pozostałym po zmarłym. Jego wszelkie prawa i obowiązki, które posiadał w chwili śmierci, stanowią przedmiot masy spadkowej i przechodzą na spadkobierców.

Czym jest masa spadkowa, co wchodzi w jej skład oraz czy obejmuje ona zgromadzone w banku oszczędności, dowiesz się z niniejszego artykułu.

Czym jest masa spadkowa?

Masa spadkowa stanowi ogół praw i obowiązków majątkowych przechodzących ze spadkodawcy na spadkobierców w postaci spadku. W jej skład wchodzą przedmioty majątkowe oraz prawa i obowiązki nie tylko istniejące w chwili śmierci spadkodawcy, ale także takie, które w tym czasie jeszcze nie egzystowały, jak na przykład obowiązek zaspokojenia roszczeń o zachowek czy też wypełnienia zapisów i poleceń zawartych w testamencie.

Reasumując, do masy spadkowej należą prawa i obowiązki zmarłego, które spełniają następujące warunki:

• mają charakter majątkowy,
• mają charakter cywilnoprawny,
• nie są ściśle związane z osobą zmarłego,
• nie przechodzą na inne osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

Co wchodzi w skład masy spadkowej?

Powyżej wskazałem ogólnie, co wchodzi w skład masy spadkowej. A co wchodzi w skład masy spadkowej w szczegółach?

Masa spadkowa obejmuje w szczególności wszelkie przysługujące spadkodawcy prawa rzeczowe, w postaci:

• prawa własności rzeczy ruchomych oraz nieruchomych, w tym przedmiotów służących do osobistego użytku, jak na przykład biżuteria,
• prawa udziału we współwłasności rzeczy,
• prawa użytkowania wieczystego,
• prawa hipoteki i prawo zastawu, przy czym dotyczy to również samej wierzytelności, którą one zabezpieczają,
• prawa służebności gruntowych,
• roszczeń o wykup oraz o naprawienie szkody majątkowej,
• roszczeń windykacyjnych,
• własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego,
• prawa i obowiązki związane ze stosunkiem sąsiedztwa,
• posiadania samoistnego oraz zależnego.

W skład masy spadkowej wchodzą także prawa osobiste zmarłego w postaci autorskich praw majątkowych oraz praw patentowych. Obejmuje ona również każdego rodzaju wierzytelności będące skutkiem stosunków umownych, oraz wynikające z bezpodstawnego wzbogacenia, a także z czynów niedozwolonych. 

W przypadku, gdy spadkodawca w chwili śmierci pozostawał w stosunku pracy, masa spadkowa obejmuje także wynikające z niego roszczenia, a mianowicie:

• niewypłacone, a wymagalne wynagrodzenie za pracę,
• ekwiwalent za niewykorzystany urlop,
• prawo do odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy,
• prawo pracownika do nieodpłatnego nabycia akcji.

Jak wspomniałem wcześniej, w skład masy spadkowej wchodzą nie tylko aktywa, jakie przysługiwały spadkodawcy w chwili śmierci, ale także pasywa, a więc zobowiązania (długi), co obejmuje między innymi wszelkie pożyczki oraz kredyty.

Co podlega dziedziczeniu, a co można odrzucić?

Dziedziczeniu podlega spadek, według wyboru spadkobiercy:

• wprost, a więc w całości, bez żadnych ograniczeń co do długów spadkowych,
• z dobrodziejstwem inwentarza, co powoduje, że spadkobierca odpowiada za długi spadkowe tylko wartością majątku wchodzącego w skład spadku.

Spadkobierca może także odrzucić spadek, co wywołuje taki skutek, jakby osoba ta nie dożyła otwarcia spadku, a tym samym wyłącza się ją w całości od dziedziczenia, a w jej miejsce wchodzą dalsi spadkobiercy.

Ustalenie masy spadkowej

Masa spadkowa – jak ustalić?

Aby ustalić, co dokładnie wchodzi w skład masy spadkowej, konieczne jest przeprowadzenie tzw. spisu inwentarza. Jest to dokument urzędowy, zawierający dokładny wykaz poszczególnych przedmiotów należących do spadku z zaznaczeniem wartości każdego z nich.

Spis inwentarza, zawierający ustalenie masy spadkowej, sporządza Komornik w okręgu którego znajduje się majątek zmarłego, na podstawie postanowienia właściwego sądu rejonowego. Wniosek w tym przedmiocie może złożyć osoba, która uprawdopodobni, że jest spadkobiercą, uprawnionym do zachowku, zapisobiorcą, wykonawcą testamentu lub wierzycielem spadkodawcy.

Stan masy spadkowej ustala się na moment otwarcia spadku, a więc śmierci spadkodawcy.

Ustalenie masy spadkowej koszty

Na koszty sporządzenia spisu inwentarza składają się:

• opłata sądowa w wysokości 100 zł,
• stała opłata u komornika w wysokości 400 zł.

Masa spadkowa a zgromadzone w banku oszczędności

Czy konto bankowe wchodzi w skład spadku?

Oczywiście, środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym spadkodawcy wchodzą w całości w skład masy spadkowej.

Jak w praktyce wygląda dziedziczenie w tym zakresie?

Bank po otrzymaniu informacji o śmierci swojego klienta, a więc spadkodawcy, dokonuje niezwłocznej blokady jego środków finansowych znajdujących się na rachunku osobistym, koncie oszczędnościowym bądź lokacie. Pieniądze te są przechowywane na rachunku technicznym. Bank znosi blokadę dopiero wtedy, gdy otrzyma informację o zakończeniu całej procedury spadkowej oraz ustaleniu spadkobierców. Konieczne jest do tego przedstawienie  zarejestrowanego Aktu Poświadczenia Dziedziczenia albo też prawomocnego postanowienia sądu w sprawie stwierdzenia nabycia spadku.

Wypłata pieniędzy następuje jedynie na wniosek każdego ze spadkobierców.

Trzeba jednak pamiętać, że suma pieniędzy wypłacona beneficjentowi dyspozycji wkładem na wypadek śmierci nie wchodzi w skład spadku po posiadaczu rachunku. Kwota otrzymywana przez beneficjenta nie podlega zatem dziedziczeniu na zasadach ogólnych.

Zachęcamy do bliższego zapoznania się z ofertą Kancelarii w zakresie spraw spadkowych.

Jeśli potrzebujesz pomocy w kategorii: masa spadkowa, ustalenie masy spadkowej, co wchodzi w skład masy spadkowej, masa spadkowa jak ustalić, czy konto bankowe wchodzi w skład spadku, ustalenie masy spadkowej koszty, zapraszamy do kontaktu z adwokatem.